در نشست کمیسیون مشترک برجام در وین چه گذشت - دیتاپد

به گزارش گروه سیاست خارجی خبرنگاران، شهر وین و هتل پله کوبورگ این شهر باز هم میزبان نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران سیاسی ایران و گروه 1+4 (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) به ریاست سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه ایران و هلگا اشمید معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود. این نشست روز چهارشنبه هفتم اسفند ماه همچون روال قبل بعد از اجرای برجام که هر سه ماه یک بار برای بررسی آخرین شرایط اجرای برجام در حوزه هسته ای و در حوزه رفع تحریم ها برگزار می شد، برگزار و هیأت های شش کشور به اضافه نماینده اتحادیه اروپا در هتل پله کوبورگ شهر وین بر سر یک میز نشستند و حدود یک ساعت و نیم به مصاحبه پرداختند.

البته پیش از این نشست سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه اعلام کرده بود که نشست مذکور، نشست عادی و دوره ای کمیسیون مشترک برجام است و ارتباطی با سازوکار حل اختلاف برجام نداشته و جلسه عادی کمیسیون مشترک است که هر سه ماه یک بار برگزار می شود.

این نشست در شرایطی برگزار شد که در ادامه گام های کاهش تعهدات برجامی، 15 دی ماه دولت جمهوری اسلامی ایران در گام پنجم و نهایی کاهش تعهداتش بیان نمود که دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده و تحقیق و توسعه) روبرو نیست. (اینجا بخوانید)

هلگا اشمید معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در سفر اخیر جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران آمده بود و یک روز قبل از برگزاری این نشست در حساب توئیتری خود نوشته بود که برای فراهم کردن مقدمات این نشست در وین حضور دارد و باید به نظارت بر اجرای برجام ادامه دهیم، چرا که یک مسئولیت جمعی برای حفظ توافق هسته ای بر دوش داریم، همزمان با برگزاری این نشست در توئیتی نوشت که بحث های حیاتی با شرکت کنندگان درباره راستا رو به جلو به منظور حفظ توافق در جریان است.

اینستکس تقریبا به مراحل عملیاتی رسیده

سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران هم بعد از این نشست در تشریح مصاحبههای اجرا شده بیان نمود: موضوع اصلی در جلسه امروز بحث تاثیرات خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم های آمریکا علیه ایران بود که در این جلسه بررسی شد و اینکه چگونه می توان به نوعی منافع مالی ایران از برجام را تامین کرد.

معاون سیاسی وزیر خارجه ایران گفت: همه اعضای باقیمانده در برجام در این جلسه مجددا بر اهمیت برجام تأکید کردند و اینکه این توافق مهم بین المللی است و جنبه های امنیتی و مالی دارد و باید حفظ شود و حمایت خود را مجددا بیان نمودند و به ویژه حمایت خود را از ابتکاراتی که منجر شود ایران از منافع مالی ناشی از برجام بهره مند شود، بیان نمودند.

عراقچی افزود: در این جلسه ایده های جدی تر و متمرکزتری که از سوی کشورهای اروپایی برای تقویت سازوکار اینستکس ارائه شد. اینستکس تقریبا به مراحل عملیاتی رسیده است و اینکه چگونه می توان آن را تقویت کرد، مورد بحث قرار گرفت.

بدون برآورده شدن انتظارات ما در حوزه های مالی بازگشت کامل ایران به برجام مقدور نیست

به گزارش فارس، این دیپلمات ارشد کشورمان با اشاره به کاهش تعهدات برجامی ایران، گفت: در حال حاضر به نوعی برجام از نوعی تعادلی برخوردار شده که متاسفانه تعادلی که در سطح پایین است. با بازگشت تحریم ها، انتظارات مالی ایران برآورده نشد و در مقابل ایران تعهداتش را کاهش داد. با این حال تلاش کشورهای باقیمانده در برجام برای حفظ برجام ادامه دارد و جمهوری اسلامی ایران هم در هر جلسه و از جمله این جلسه تأکید کرده که بدون برآورده شدن انتظارات ما در حوزه های مالی بازگشت کامل ایران به برجام مقدور نیست.

عراقچی در عین حال یادآور شد: با این حال ما نیت حفظ برجام را کماکان داریم و در این جهت تلاش می کنیم.(بیشتر بخوانید)

نماینده روسیه: نشست در فضایی بده بستان برگزار شد

میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان های بین المللی نیز بعد از این نشست در توئیتر نوشت: نشست کمیسیون مشترک برجام در فضایی بده بستانی برگزار شد. شرکت کنندگان یک بار دیگر تعهدشان را در قبال توافق (هسته ای) ایران به عنوان یک عنصر کلیدی در ساختار معماری عدم اشاعه تکرار کردند. کارشناسان (فنی) درباره موضوعات هسته ای و مالی بیشتر صحبت خواهند کرد.(اینجا بخوانید)

در پایان این نشست نیز بیانیه هماهنگ کننده کمیسیون مشترک منتشر شد.

گام های کاهش تعهدات برجامی ایران، نگرانی جدی پیرامون گام های ایران، اذعان به تاثیر تحریم ها بر بهره مندی ایران از منافع برجام، تأکید بر تلاش برای حفظ برجام، استقبال از تحولات مثبت در سازوکار اینستکس و اضافه شدن چهار دولت اروپایی به عنوان سهامداران جدید، استقبال از تلاش های مستمر کارگروه اراک و روسای مشترک آن، انگلستان و چین برای پیشبرد مدرن سازی تاسیسات اراک و حمایت قاطع از روسیه برای تداوم اجرای پروژه ایزوتوپ های پایدار و ... از جمله مواردی بود که در این بیانیه به آن اشاره شد.

همبستگی با چین و ایران در پی شیوع کرونا

لازم به ذکر است این نشست در زمان شیوع ویروس کرونا برگزار شد و اعضا، با چین، جمهوری اسلامی ایران و تمامی کشورهای مبتلا، در تلاش هایشان برای مقابله با این موضوع، مشخصاً، مشارکت چین و آن هایی که متعاقباً متاثر شده اند در مبارزه با این چالش سلامت جهانی، اعلام همبستگی کردند.(جزییات بیشتر)

لازم به ذکر است، سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده این کشور در مذاکرات هسته ای، در پایان این نشست نیز در اظهاراتی بیان نمود که ساز و کار مالی اروپا (اینستکس) آغاز شده و معاملاتی در حال انجام است.

وی افزود: ما در جلسه وین خواستار افزایش تعداد شرکت کنندگان در ساز و کار اینستکس شدیم و به زودی تصمیمی اتخاذ می شود.

وانگ گون، نماینده چین در سازمان های بین المللی نیز روز چهارشنبه در پایان نشست کمیسیون مشترک گفت که کشورش همه تلاش خودش را برای نجات برجام به کار خواهد بست و افزود: اعضای کمیسیون مشترک دیدگاه های مختلفی درباره فعال سازی مکانیسم موسوم به ساز و کار حل و فصل اختلافات دارند.

دیپلمات چینی با وجود این تأکید کرد که در جلسه امروز هیچ بحثی درباره راه اندازی این ساز و کار مطرح نشده است و گفت: بازگرداندن تحریم ها یا کلید زدن مکانیسم [حل و فصل اختلاف] پاسخ چالش های پیش روی ما نیستند. شرکت کنندگان در این جلسه تأیید کردند که این مسئله نباید در دستور کار ما قرار بگیرد.

لازم به ذکر است پیش از این نشست نیز همانگونه که عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران تاکید کرده بود این جلسه ارتباطی با سازوکار حل اختلاف برجام نداشته است.

اخیرا سه کشور اروپایی در واکنش به گام های کاهش تعهدات برجامی ایران بیان نمودند که مکانیسم ماشه در برجام را کلید می زنند که این تصمیم واکنش ایران را در پی داشت. ظریف این اقدام را از نظر حقوقی بی مبنا و از نظر سیاسی اشتباه راهبردی خواند و البته آنگونه که حسن روحانی اخیرا به نقل از بورل بیان نمود اروپا این مکانیسم را برای زمان نامعلومی کنار گذاشته است.

حسن روحانی یکشنبه 27 بهمن ماه در نشستی خبری درباره استفاده اروپا از مکانیسم ماشه در برجام گفت: بعد از روندی که اخیرا برخی کشورهای اروپایی با عنوان مکانیسم ماشه طی کردند به آنها گفتیم چنین عملی از لحاظ حقوقی درست نیست و این را به آقای جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تهران گفتیم که به نظر رسید پاسخ من را پذیرفته یا لااقل برای آن جوابی ندارد. ما به اروپایی ها گفتیم که استفاده از این مکانیسم به نفع هیچ کس نیست و خودشان می دانند که در پایان آن چه اتفاقی می افتد؛ این را در نامه ای صریحا به رهبران کشورهای اروپایی بیان نمودم و آقای بورل هم گفت که فعلا برای زمان نامعلومی این مکانیسم را کنار گذاشتیم و امیدواریم که اروپا هم راهی برای رسیدن به یک شرایط مناسب پیدا کند و همه به برجام بازگردیم.(بیشتر بخوانید)

لازم به ذکر است، آخرین دور نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزارت خارجه های ایران و گروه 1+4 (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) 15 آذرماه در محل نمایندگی اتحادیه اروپا در وین برگزار شده بود. در آن نشست اعضای حاضر بار دیگر بر تلاش برای حفظ برجام تأکید کردند.