بیکاری 2.9 تا 6.4 میلیون ایرانی بر اثر کرونا - دیتاپد

به گزارش ایسنا، روزبه کردونی در نشست خبری با اشاره به اینکه موسسه عالی پژوهش در تداوم انتشار گزارش های سیاستی خود در زمینه تأثیرات کرونا بر حوزه تامین اجتماعی و با همکاری مرکز فناوری اطلاعات، ارتباطات و تحول اداری وزارت رفاه چهاردهمین گزارش سیاستی خود را با موضوع بیمه بیکاری در ایام کرونایی تهیه نموده است گفت: با توجه به اینکه پرداخت بیکاری جزء مهمی از سیاست های حمایتی اعلام شده توسط ایران در مواجهه با کرونا بوده، این گزارش با هدف آنالیز نقش طرح های بیمه بیکاری در کشور های منتخب و ایران در مقابله با بحران کنونی تهیه شده است.

وی اضافه نمود: بدون داشتن شناخت اولیه از ماهیت و کارکرد طرح های بیمه بیکاری، استاندارد های مرتبط با آن، ویژگی های اولیه طرح در ایران و کشور های منتخبی که نمونه آنالیز هستند و در نهایت شرایط صندوق بیمه بیکاری قبل از وقوع بحران کرونا، بحث درباره اثرگذاری و نقش این طرح ها در بحران کرونا کامل نخواهد شد.

نابودی 135 میلیون شغل تمام وقت با کرونا

کردونی با بیان اینکه مطابق با گزارش سازمان بین المللی کار، کرونا همچنان منجر به کاهش بی سابقه فعالیت های مالی و ساعات کار می گردد گفت: برآورد می گردد 4.8 درصد از ساعات کار طی سه ماهه نخست سال 2020 (معادل تقریباً 135 میلیون شغل تمام وقت با فرض 48 ساعت کار در هفته) نسبت به سه ماهه چهارم سال 2019 از دست رفته باشد.

وی ادامه داد: برآورد ها نشان می دهند که تا 17 می 2020 ساعات کار در سه ماهه جاری حدود 10.7 درصد نسبت به آخرین سه ماهه 2019 کاهش خواهد یافت که معادل 305 میلیون شغل تمام وقت (با فرض 48 ساعت کار در هفته) است.

بیکاری 2.9 تا 6.4 میلیون ایرانی براثر کرونا

رئیس مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی با اشاره به شرایط بیکاری در کشورمان گفت: مطالعات در ایران نیز حاکی از اثرات گسترده همه گیری بر اشتغال کشور است. بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، در دورۀ همه گیری در بهترین حالت 2.9 میلیون نفر و در بدترین حالت 6.4 میلیون نفر از کل شاغلان کشور کاسته می گردد.

وی ادامه داد: همچنین، بر اساس گزارش معاونت مالی وزارت رفاه، کسب وکار های آسیب دیده از بحران کرونا بالغ بر 4.8 میلیون شغل، که معادل 20.3 درصد از اشتغال کل است، را به خود اختصاص داده اند.

کردونی ضمن مروری بر اقدامات دیگر کشور ها در این باره، درباره ابزار دولت ها برای کاهش تبعات کرونا گفت: طرح های بیمه اجتماعی و بیمه بیکاری از جمله مهمترین طرح ها هستند. به طور مشخص، 171 کشور مجموعاً 801 اقدام حمایت اجتماعی شامل برنامه های مساعدت اجتماعی، بیمه های اجتماعی و سیاست های بازار کار را در مواجهه با کووید 19 برنامه ریزی، معرفی یا اجرا نموده اند.

وی اضافه نمود: 215 اقدام در مقابله با کرونا در حوزه بیمه های اجتماعی در کشور های مختلف به اجرا گذاشته شده است که معادل 27 درصد کل اقدامات حمایت اجتماعی است. مزایای بیکاری با مجموع 61 اقدام و سهم 28 درصد بیشترین فراوانی را داشته است.

رئیس موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی با اشاره به افزایش تعداد متقاضیان برای دریافت مقرری بیکاری گفت: در این پژوهش 21 کشور از چهار قاره، که به دلیل بحران کرونا در طرح های بیمه بیکاری خود موقتاً تغییراتی ایجاد نموده و یا اقداماتی در این حوزه انجام داده بودند، شناسایی و آنالیز شدند.

کردونی اضافه نمود: از جمله اقدامات سایر کشور ها در زمینه بیمه بیکاری در شرایط کرونایی می توان به افزایش مقدار مقرری و تقویت کفایت مزایا برای حصول اطمینان از ایجاد امنیت درآمدی برای بیکاران، تسهیل شرایط و الزامات برخورداری از مقرری برای پوشش تعداد بیشتری از بیمه شدگانِ بیکارشده در اثر کرونا به طورمثال به وسیله کاهش سوابق موردنیاز، گسترش پوشش به غیرمشمولین برای حمایت از اقشار آسیب پذیر در اثر کرونا مانند کارگران مهاجر یا خویش فرمایان، افزایش مدت برخورداری از مزایا، به خصوص برای کسانی که استحقاقشان در دورۀ بحران به خاتمه می رسد، به دلیل کم بودن شانس یافتن شغل جدید در طول همه گیری اشاره نمود.

به گفته وی همچنین بعضی کشور ها اقداماتی نظیر عدم کسر مدت برخورداری از مقرری در شرایط کرونا از استحقاق مقرری فرد بر اساس قانون، تسهیل فرایند اداری بیمه بیکاری، شامل کاهش دوره انتظار برای دریافت مقرری یا ایجاد بستر آنلاین برای درخواست غیرحضوری (برای کشور هایی که قبلاً این امکان را نداشته اند)؛ و ابداعاتی نظیر ارائه مقرری کاهش ساعات کار یا یارانۀ دستمزد از محل صندوق بیمۀ بیکاری برای جلوگیری از تعدیل گستردۀ نیروی کار و نیز افزایش تعداد افراد برخوردار از مقرری را انجام داده اند.

3 اقدام موثر ایران

رئیس موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی با اشاره به اینکه با شیوع کرونا و تعطیلی بسیاری از کسب وکارها، به موجب مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا، پرداخت مقرری بیکاری در دستورکار نهاده شد گفت: پرداخت این مقرری برای مدت سه ماه (اسفندماه 98 و فروردین و اردیبهشت 99) با تسهیل شرایط احراز برای مشمولین قانون کار، قانون تأمین اجتماعی و قانون بیمۀ بیکاری مد نظر نهاده شد.

کردونی اضافه نمود: باتوجه به اینکه انتظار می رفت تعداد متقاضیان بیمه بیکاری بسیار زیاد باشند و دورکاری و شیفت بندی در ادارات، امکان ثبت نام حضوری متقاضیان را محدود و سخت می کرد، اولین اقدام در جهت تسهیل فرایند اداریِ درخواست برای بیمه بیکاری به وسیله راه اندازی سامانه ثبت درخواست بیمه بیکاری انجام شد. این سامانه در 21 اسفندماه 98 با همکاری واحد های مختلف مربوطه در وزارت رفاه راه اندازی شد.

وی با بیان اینکه دومین اقدام، هوشمندسازی سامانه در جهت تسهیل فرایند رسیدگی به درخواست ها بود گفت: در این راستا، با همکاری میان سازمان تأمین اجتماعی و وزارت رفاه، بانک داده های سامانه تکمیل شد. بر این اساس افرادی که مشمول قانون های کار، تأمین اجتماعی و بیمه بیکاری نبودند و افرادی که ارتباط کاری شان با کارفرما در دی ماه 98 قطع شده بود (حق بیمه برای آن ها پرداخت نشده بود) از عدم شمول خود آگاهی می یافتند و در نتیجه ثبت درخواستی توسط این گروه از غیرمشمولان انجام نمی شد. این اقدام البته، در شروع نیمه دوم فروردین ماه 99 انجام شد و قبل از آن این امکان در سامانه وجود نداشت.

رئیس موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی ادامه داد: با این تغییر، فرایند آنالیز اولیه درخواست ها بسیار تسریع شد. علاوه براین، به سامانه امکاناتی اضافه نموده شد که دریافت اطلاعات بانکی متقاضیان برای پرداخت مقرری را ممکن می کرد.

وی با بیان اینکه سومین اقدام مربوط به تسهیل قابل توجه شرایط احراز مقرری بیکاری بود مطرح نمود: در این راستا، بیکاری ناشی از شیوع کرونا در قالب حوادث غیرمترقبه (موضوع تبصره 2 ماده 2 قانون بیمه بیکاری) نهاده شد. با تشخیص بیکاران ناشی از کرونا به عنوان بیکاران مشمول این تبصره، شرط حداقل شش ماه سابقه پرداخت حق بیمه برای کارگران رسمی و یکسال برای کارگران قراردادی برای استحقاق مقرری بیکاری از میان برداشته شد و پرداخت یک ماه حق بیمه (دی ماه 98) برای هر دو دسته مبنای استحقاق افراد برای برخورداری نهاده شد.

کردونی ادامه داد: همچنین در شرایط ناشی از کرونا، مقرری بیکاری برای تمام افرادی که مشمول قانون بیمه بیکاری بودند؛ چه در 14 رسته فعالیت کار می کردند و چه در غیر آن مشغول به کار بوده اند، به صورت غیر ارادی در ماه های اسفند 98 و فروردین و اردیبهشت 99 بیکار شده بودند و حق بیمه دی ماه 98 برای آن ها پرداخت شده بود، بدون آنالیز، برقرار شد که البته جزئیات کامل آماری این سامانه توسط مدیران ذی ربط به صورت منظم به افکار عمومی در حال ارائه است.

تخصیص 3000 میلیارد برای بیمه بیکاری

رئیس موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی با بیان اینکه در این راستا کوشش های زیادی از سوی سازمان تأمین اجتماعی و وزارت رفاه برای تخصیص اعتبار توسط دولت انجام شد گفت: مقرر شد اعتباری به میزان 3000 میلیارد تومان توسط سازمان برنامه وبودجه از محل صندوق توسعه ملی به پرداخت مقرری سه ماه (اسفند 98 و فروردین و اردیبهشت 99) اختصاص یابد و از ابتدای خردادماه پرداخت ها به روال گذشته توسط تأمین اجتماعی صورت پذیرد.

وی اضافه نمود: همچنین دستورالعمل اجرایی پرداخت مقرری بیکاری در شرایط کرونا تنظیم و در ستاد ملی مقابله با کرونا تصویب شد که فرمول متفاوتی نسبت به فرمول قانون بیمه بیکاری را برای محاسبه مقرری مشخص می کرد. بر اساس این دستورالعمل، شرایط تأهل و تعداد افراد تحت تکفل، در صورت وجود، و تاریخ بیکاری که توسط خود فرد در سامانه اظهار شده منجر به تفاوت مقدار مقرری برای افراد مختلف شد.