با حمام قجر در قزوین آشنا شوید - دیتاپد

همه چیز درباره حمام قجر در قزوین

حمام قجر در سال 1507 هجری در این شهر و به دستور پادشاه معروف صفویان، شاه عباس صفوی و به دست یکی از اقوام قاجار تا قبل از به قدرت رسیدن آنان یعنی امیر گونه خان قاجار ساختار شد. از ساخت این حمام نزیدک به 3 قرن است که می گذرد اما همچنان راسخ و زیبا به رسم قدیمش باقی مانده است. در حال حاضر از این حمام به عنوان یکی از بزرگ ترین موزه های شهر قزوین یاد می گردد و در گذشته از آن به عنوان بزرگ ترین گرمابه های ایران یاد می شده است. اگر قصد سفر به شهر قزوین را دارید حتما از این موزه بازدید کنید. دلیل اصرار ما بر بازدید از این موزه این است که با بازدید از این موزه می توانید در مدت کمی با مردم قزوین و تاریخ این شهر قدیمی و بزرگ آشنا شوید. حمام قجر در گذشته به نام حمام شاهی هم معروف بوده است. درباره این حمام اشعار و سروده های مختلفی وجود دارد که معروف ترین آن می گوید که:

ساخت از لطف شاه حمامی به لطافت قبول هر مقبل

چون یکی از درون برون آید صحت عافیت بود تاریخ

این حمام دارای 1045 متر فضای مفید است. می دانید چرا این حمام را به نام قجر می شناخته اند؟ بالاتر به پاسخ این سوال اشاره کردیم! این حمام به فرمان یک صفوی و به دست های یک قجری ساخته شده است. به هر حال اسم این حمام هر چه که بوده است؛ دارای 3 بخش اصلی است که عبارتند از: گرمخانه، سربینه و میاندر. البته این حمام قسمت های دیگری هم دارد ولی مهم ترین قسمت هایش همین 3 بخش هستند. ضمناً حمام از 2 بخش زنانه و مردانه نیز تشکیل شده است. در اصلی این حمام رو به قسمت جنوبی باز می گردد و از طریق راه پله هایی پیچ در پیچ به سربینه می رسیده است. در قسمت سربینه هم یک حوض بسیار کوپک و زیبا نهاده شده است که در خود 6 شاه نشین مجزا دارد.

هر کدام از این بخش ها دارای طاق و نقشه ای 8 ضلعی هستند. سربینه در واقع قسمت استراحت و رختکن حمام قجر در قزوین بوده است. سربینه از 2 قسمت غربی و شرقی تشکیل شده است و دارای 2 طاق جناغی است. گرمخانه هم در حمام های مدل سنتی قدیمی همچون حمام قجر در قزوین شامل قسمت هایی همچون: حوض آب سرد، تونل های گربه رو، خزینه آب گرم و اعیان نشین بوده است. قسمت های زنانه و مردانه هم به صورت چلیپا ساخته می شدند . اتاقک های برای شست و شو در چپ و راست آن تعبیه شده بوده است. برای آوردن آب هم از تنبوشه های سفالی استفاده می نموده اند.

از دید معماری، حمام قجر در قزوین دارای پوششی کامل در قسمت طاق ها و گنبدها از طریق ای سبک هایی مثل یزدی بندی و ریسه بندی بوده است. در واقع هر کدام از این گنبدها نور خزینه را تلامین می نموده است. فضای داخلی حمام نیز کاملا کاشی کاری شده بوده است. با استفاده از سنگ های بزرگ تراش خورده مرمر هم داخل حمام را سکو و کف پوش نموده بوده اند. به هر حال این حمام هر چه که هست در سال 1379 توسط سازمان میراث فرهنگی قزوین خریداری شد و با شماره 12601 ثبت ملی شد. بعد از مدتی هم با سرمایه گذاری شهرداری قزوین و سازمان نوسازی و بهسازی این شهر، در طی 4 سال یعنی از سال 1381 تا 1384 مورد ترمیم و بازسازی نهاده شد.

داستان تغییر کاربری حمام قجر در قزوین به موزه مردم شناسی

پس از مرمت و بازسازی که بالاتر از آن سخن گفتیم، این حمام پس از جلسات و تصمیم ارگان های مربوط در سال 1386 تبدیل به موزه مردم شناسی شد. در این موزه دارای 3 بخش اقوام، مشاغل و آداب و رسوم است. در قسمت سربینه موزه مردم شناسی و یا بهتر بگوییم، حمام قجر در قزوین نشانه هایی از زندگی مردم و اقوام مختلف از تاتی و ترک تا قزوین به نمایش گذاشته شده است. مراسم شیروازه و مجسمه های سفالی که شستشوی حمام را نشان می دهد نیز در این قسمت به نمایش درآمده است.

در قسمت تالار میان در نیز درباره آیین ها و رسوم مخصوص قزوینی ها همچون پنجاه به در به نمایش درآمده است. در قسمت پایانی هم مشاغل مردم قزوین در دوره های گذشته و مشاغل سنتی حال حاضر، بار فروشی میدان، دعا نویسی، تعزیه خوانی و دیگر مشاغل را به نمایش گذاشته اند. همچنین تابلوهای عکاسی و نقاشی که آداب و رسوم مردم این شهر را به نمایش گذاشت است را می توانید ببینید. جالب است بدانید که تمامی تابلوها و مجسمه هایی که در این مجموعه وجود دارد را 2 هنرمند به نام های محمد بهرامی و رضا محمدی که هر 2 اهل شهر قزوین هستند، ساخته شده اند.

درباره شهر قزوین

پس از معرفی موزه مردم شناسی و یا به عبارتی دیگر، حمام قجر در قزوین بیایید تا کمی بیشتر این شهر تاریخی را بشناسیم. قزوین به این خاطر که در میانه راه استان تهران به سمت شمال کشور است و فاصله مناسبی با هر دوی این مناطق دارد، هم بسیار خوش آب و هواست هم بسیار با اقبال مردم و مسافرین مختلف روبرو شده است. این استان از لحاظ جغرافیایی در دامنه های البرز است و از سمت شمال به گیلان، از غرب به زنجان و همدان، از شرق به البرز و از جنوب به استان مرکزی می رسد. قزوین هم از لحاظ اقلیمی و هم از لحاظ تاریخی شهری بسیار مهم است. می گویند که این شهر را شاپور ساسانی ساخته است اما با توجه به نتیجه کاووش هایی که در این منطقه اجرا شده، قدمت قزوین به 7 هزار سال قبل از میلادی نسبت می دهند. قزوین یکی از بهترین شهرهایی است که درآن هم می توانید شکم گردی کنید و از کلی جاذبه تاریخی و فرهنگی بازدید کنید.

قزوین WEATHER

مشخصات و راه های دسترسی به حمام قجر در قزوین

حمام قجری در قزوین در چهار راه نادری و همچنین در راستای خیابان عبیدزاکانی نهاده شده است. سر راست ترین آدرسی که می توانیم به شما بدهیم این است که با رفتن به جهت در پیاده رو و با عبید زاکانی، به نیمه خیابان قدیمی قزوین برسید. در سمت چپ جهت و کنار مسجد کوچه ای وجود دارد که در ابتدای آن موزه مردم شناسی قجر خودنمایی می نماید.

سفر خوبی داشته باشید!منبع: الی گشت