خانه داروغه مشهد - دیتاپد

مشهد از بزرگ ترین شهرهای ایران است و جاذبه های تاریخی زیادی دارد. زیارت امام رضا (ع) هدف اصلی بیشتر مسافران برای سفر به این شهر است، اما جاهای دیدنی نزدیک حرم مشهد هم همواره برای گردشگران جذابیت داشته اند. کوچه های اطراف حرم که هنوز بافت قدیمی خود را حفظ نموده اند، جاذبه های دیدنی بسیاری را در خود جای داده اند که این می تواند بعد از زیارتی دلچسب، گزینه ای مناسب برای گذراندن وقت در مشهد باشد. خانه داروغه از خانه های تاریخی مشهد و بسیار معروف است. با یوتراوز همراه شوید تا گشتی در این خانه قدیمی بزنیم.

• خانه داروغه مشهد کجاست؟
• همه چیز درباره خانه داروغه
• معماری خانه تاریخی داروغه
• نوروز در خانه داروغه

خانه داروغه مشهد کجاست؟

• آدرس خانه تاریخی داروغه مشهد: خیابان نواب صفوی، شارستان رضوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه

این خانه در خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه واقع شده است و زمان بازدید از آن 8 صبح الی 2 بعدازظهر و 4 عصر الی 7 شب است که البته این ساعت در روزها و مناسبت های مختلف سال تفاوت می نماید.

برای رسیدن به خانه تاریخی داروغه می توانید از انواع وسایل حمل ونقل عمومی از قبیل اتوبوس های بی. آر. تی، تاکسی های خطی و اینترنتی بهره ببرید. از هر کجای مشهد که هستید به سمت حرم مطهر بروید و بعد از آن خود را به خیابان نواب صفوی (ضلع غربی حرم) برسانید. راسته حوض مسگران را که ادامه بدهید به کوچه داروغه خواهید رسید. خانه تاریخی داروغه در این کوچه قرار گرفته است.

حداقل زمانی که برای بازدید از این خانه احتیاج دارید، یک ساعت است. از آنجایی که خانه داروغه در نزدیکی حرم واقع شده و اطراف حرم یکی از شلوغ ترین محدوده ها در مشهد است، حتما قبل از حرکت، شرایط ترافیک و زمان رسیدن خود را در نظر بگیرید.

همه چیز درباره خانه داروغه

خانه داروغه به وسعت 610 مترمربع در نزدیکی حرم مطهر امام رضا (ع) قرار گرفته است. این خانه که جزو اولین ها در شهر مشهد است، اولین حمام خصوصی و اولین سرداب و نانوایی شهر را دارد. خانه داروغه در کوچه ای به همین نام واقع شده؛ کوچه ای با حال وهوای سنتی، دیوارهای کاهگلی و ظروف قدیمی که در همه جای آن تاریخی بودن خانه و سنتی بودن فضا احساس می گردد.

به نیمه های کوچه داروغه که برسید، خانه را در کنار ماکت هایی سنتی و البته تابلویی که بر در آن مهر شده است به آسانی مشاهده می کنید. از پله های این خانه پایین بروید و از دالان نیمه تاریک آن گذر کنید. بعد از خرید بلیط ورودی، دالان آجری شما را به حیاط خانه می رساند. حوض بزرگ و آبی رنگ خانه داروغه با گل هایی که در اطرافش چیده شده اند، اولین چیزی ست که شما را مجذوب خود خواهد نمود.

سمت چپ عمارتی با معماری چشم نواز قرار گرفته است و در سمت راست خانه آجری ساده ای را خواهید دید که آن را غلام نشین می نامیدند. درها و پنجره های چوبی، با شیشه های رنگی و کاشی کاری هایی که شکلی شبیه ستاره دارند از زیبایی های این خانه به شمار می آیند. دو خانه تاریخی دیگر نیز در این کوچه وجود دارد که گویا در گذشته بهم راه داشته اند.

یوسف خان هراتی - آخرین داروغه مشهد و نخستین رئیس نظمیه - دستور ساخت این بنا را به عنوان یک خانه شخصی صادر کرد. متاسفانه این خانه چندین بار دست به دست شد، اما در نهایت گروهی از معماران شناخته شد و طی عملیاتی، بازسازی این خانه را شروع کردند. برای بازسازی این عمارت تاریخی از متخصصان رشته های معماری، باستان شناسی، مستند نگاری و بازسازی استفاده شد. پس از بازسازی، خانه تاریخی داروغه در زمستان 1393 به مکانی برای پذیرایی از گردشگران تبدیل شد. از افتخارات خانه تاریخی داروغه، کسب جایزه حفظ و نگهداری میراث فرهنگی آسیا - اقیانوسیه در سال 2016 است.

معماری خانه تاریخی داروغه مشهد

خانه داروغه در اواخر دوره قاجار و به دست یوسف خان هراتی ساخته شده است. معماری خانه با سایر خانه های مشهد بسیار تفاوت دارد؛ سبک معماری این خانه روسی ست. تندیس های گچی با اشکالی زیبا و متنوع و کاشی های هفت رنگ از عناصر معماری روسی هستند که در ایران کمتر دیده می شوند. این تندیس ها، شبیه سر انسان، سر شیر و فرشته های بالدار افسانه ای هستند. طراحی این خانه با پله هایی که در دو طرف ایوان دارد، معماری روسی را به خوبی نشان می دهد. این خانه بعلاوه یک حیاط، دو ضلع نشیمن و یک ضلع غلام رو هم دارد.

حیاط خانه داروغه، به سبکی کاملا قدیمی ساخته شده است، یک حوض در میان و چهار باغچه به زیبایی هرچه تمام تر در اطراف این حوض قرار دارند. تزئینات و ارسی به کاررفته در این خانه، نشان از معماری شرقی دارد. نوع معماری این بنا، سه طرف ساخت است و ورودی آن از ضلع جنوبی بناست. در ادامه با بخش های مختلف خانه تاریخی داروغه آشنا می شوید.

تابستان نشین و زمستان نشین

مشابه دیگر خانه های تاریخی در ایران، خانه داروغه هم دو بخش مجزای تابستان نشین و زمستان نشین دارد. اهالی خانه در زمستان به بخش زمستان نشین مر رفتند تا از سرمای شدید در امان بمانند. انواع وسایل گرماسوز و مطبخ در این قسمت وجود دارد؛ وسایلی که باعث می شوند گرما از پایین به سمت بالا برود تا باعث گردد خانه گرم بماند.

بخش تابستان نشین، همان طور که از نامش پیداست برای روزهای گرم ساخته شده است. در این بخش اتاق های بادگیر و حوض جاری بوده که با عملیاتی بسیار ساده و به کارگیری از نیروهای طبیعی همانند باد و آب خانه را خنک می نموده است. این سبک از مهندسی یکی از دلایل معروفیت خانه داروغه است. وجود دو نانوایی و اولین حمام خصوصی از دیگر امکانات و امتیازات این خانه محسوب می گردد. جالب است بدانید که در ساخت این خانه از انرژی های طبیعی؛ آب، خورشید و باد بهره برده اند.

بخش های غربی و شرقی خانه

در بخش ایوان غربی، ستونی وجود دارد که بر قسمت بالایی آن، کاشی های هشت ضلعی دیده می شوند و بر روی آن عبارت های بسم الله الرحمن الرحیم، محمد (ص)، شمع دنیا آفرینش و نقوش گیاهی نقش بسته است. در بخش شرقی چندین اتاق وجود دارد، در یکی از این اتاق ها شومینه گچ بری شده ای، دیده می گردد که گویا اولین شومینه در مشهد بوده است.

در بخش شمالی خانه داروغه، ایوان زیبایی با چهار ستون به چشم می خورد که ایوان اصلی خانه داروغه است. این ستون های آجر هم به صورت متقارن روبه روی یکدیگر در بخش جلویی ایوان قرار گرفته اند و تا کف حیاط ادامه دارند. پله هایی مورب با نرده های ظریف و فلزی در دو طرف ایوان قرار دارند و به آن زینت داده اند.

نوروز در خانه داروغه مشهد

اگر در نوروز به مشهد سفر می کنید، حتما سری به خانه تاریخی داروغه بزنید. خانه تاریخی داروغه در روزهای پرشور نوروز، جشن آیینی بزرگی را برگزار می نماید. در این جشن افرادی با لباس های سنتی رنگارنگ و آوازهای محلی از گردشگران پذیرایی می نمایند. می توانید در عکاسخانه سنتی آن با لباس های محلی عکس های یادگاری بیندازید یا در قهوه خانه سنتی این خانه دمنوشی خوش طعم نوش جان کنید.

کلام آخر:

خانه قدیمی، حیاط پر از گل، حوض آبی رنگ، سادگی و صمیمیت، همگی یادآوری از گذشته در فکر ما هستند. امروزه که تقریبا بیشتر مردم در خانه های آپارتمانی زندگی می نمایند رویای خانه هایی از این قبیل، دوست داشتنی اما دست نیافتنی ست. چه کسی از این خانه ها خاطره ای ندارد؟ شاید آن روزها را تجربه ننموده باشیم، اما رنگ وبوی این خانه ها هنوز هم برای ما حس زندگی دارد؛ خانه های تاریخی عجیب زنده هستند. سادگی شاید ناب ترین ویژگی این خانه هاست.