کرونا چطور حس بویایی را موقتی از شما می گیرد؟ - دیتاپد

به گزارش خبرنگار فناوری خبرنگاران، از بین رفتن حس بویایی و چشایی یکی از اولین و رایج ترین علائم بیماری کرونا محسوب می گردد اما دانشمندان در مطالعه جدید خود انواع سلول های بویایی را که درگیر ویروس کرونا می شوند، کشف کرده اند و با کمال تعجب دریافته اند که سلول های عصبی بویایی توسط این ویروس آسیبی نمی بینند و به همین دلیل است که بعد از گذشت چند هفته بویایی افراد دوباره برمی گردد.

در یکی دو ماه اول پس از پاندمی ویروس کرونا در جهان، متخصصان اعلام کردند که از بین رفتن موقتی حس بویایی یا نابویایی یا آنوسمی، اصلی ترین علامت عصبی و یکی از اولین و رایج ترین شاخص های گزارش شده از ابتلا به کووید 19 است. مطالعات نشان می داد که سازوکار اساسی از بین رفتن بویایی در بیماران مبتلا به این ویروس نامشخص است. اما تیمی از محققان بین المللی به سرپرستی دانشمندان علوم اعصاب دانشکده پزشکی هاروارد، انواع سلول های بویایی را شناسایی کرده اند که درگیر عفونت کووید 19 هستند. این تیم پژوهشی با کمال تعجب دریافته که نورون های حسی که حس بویایی را به مغز منتقل می کنند و بو را تشخیص می دهند، در مقابل این ویروس آسیبی نمی بینند.

براساس گزارش این تیم، آنزیم ACE2 نورون های حسی بویایی را درگیر نمی کند. درواقع ACE2 همان پروتئینی است که ویروس سارس-کووید2 برای ورود به بدن انسان از آن کمک می گیرد و به نام پروتئین S یا اسپایک نیز شناخته شده و یکی از شاخص های اصلی ویروس کروناست که به واسطه آن می تواند وارد سلول های بدن انسان گردد. محققان دریافته اند که آنزیم اسپایک سلول هایی را درگیر می کند که حمایت متابولیکی و ساختاری را به سلول های حس بویایی و همچنین برخی از سلول های رگ های خونی ارائه می دهند.

این یافته ها حاکی از آن است که این آلوده شدن سلول های غیرعصبی است که موجب می گردد بیماران کووید 19 حس بویایی خود را از دست بدهند و همین امر به ما کمک خواهد کرد تا درک بهتری از این ویروس داشته باشیم و درمان موثرتری را برای آن پیدا کنیم.

محققان می گویند: یافته های ما نشان می دهد که ویروس کرونا به واسطه آسیب به سلول های عصبی بویایی نیست که موجب نابویایی می گردد، بلکه روی عملکرد سلول های پشتیبان تاثیر می گذارد. بدین معنا که بعید است این ویروس به طور دائم به حس بویایی آسیب برساند و موجب نابویایی مداوم گردد. پس لازم نیست که مردم استرس به دل خود راه دهند و مطمئن باشند که این پدیده کاملا موقتی است.

ویروسی که نابویا می کند

با توجه به داده های جدید، بیشتر بیماران کرونایی نابویایی را تجربه می کنند. تجزیه و تحللی سوابق پرونده های الکترونیک این بیماران نشان می دهد که بیماران کرونایی 27 برابر بیشتر دچار عارضه کم شدن بویایی می شوند و در مقابل فقط 2/2 تا 6/2 برابر به تب، سرفه یا مسائل تنفسی دچار می شوند.

علاوه براین، برخی مطالعات نشان می دهند که نابویایی کووید 19 با نابویایی ناشی از ویروس های دیگر کاملا متفاوت است. به عنوان مثال، بیماران کرونایی به طور معمول بعد از چندین هفته حس بویایی خود را به دست می آورند که این مدت زمان خیلی سریع تر از بهبود نابویایی ناشی از عفونت های ویروسی دیگر است. زیرا ویروس های دیگر به طور مستقیم به نورون های حسی بویایی آسیب می زنند. علاوه براین، بسکمک از ویروس ها با ایجاد مسائل تنفسی فوقانی مانند دریافت بینی موجب از بین رفتن بویایی موقت می شوند؛ در حالی که بسکمک از بیماران کرونایی با وجود نابویایی بینی شان انسداد پیدا نمی کند.

بویایی چطور برمی گردد؟

تحلیل محققان نشان می دهد که آنزیم ACE2 توسط سلول های قسمت بافت پوششی بویایی یعنی بافت خاصی که در بالای حفره بینی وجود دارد و مسئول تشخیص بو است، جذب می گردد. در این بافت نورون های حس بویایی و انواع سلول های پشتیبان قرار دارند. اما هیچ کدام از سلول های عصبی بویایی درگیر این آنزیم نمی شوند، ولی در مقابل ژن ها یا آنزیم هایی را جذب می کنند که انواع دیگر ویروس های کرونا برای ورود به سلول های بدن از آن استفاده می کنند.

محققان دریافتند که دو نوع سلول خاص در بافت پوششی بویایی وجود دارند که آنزیم ACE2 آن ها را در سطح مشابه با آنچه در سلول های دستگاه تنفسی تحتانی مشاهده شده، درگیر می کنند. یکی از این سلول ها، سلول های نگهدارنده ای هستند که سلول های عصبی حسی را می پوشانند و از آن ها از نظر ساختاری و سوخت و ساز پشتیبانی می کنند. دومی سلول های پایه ای هستند که همانند سلول های بنیادی عمل می کنند؛ به این معنا که بعد از آسیب به بافت پوششی بویایی، آن را احیا می کنند.

محققان همچنین با آزمایش روی موش ها و بررسی پروتئین های کرونا روی سلول های بویایی این حیوان مشاهده کردند که آنزیم ACE2 فقط در سلول های رگ های خونی به ویژه پری ست ها دیده شدند که این سلول ها در تنظیم فشار خون، نگهداری سد خونی مغزی و پاسخ های التهابی نقش دارند و در واقع هیچ سلول دیگری درگیر پروتئین اسپایک نشده بود.