در عراق چه خبر است؟ - دیتاپد

دهها نفر در ناآرامی های 6 روز گذشته در عراق و درگیرهای بین معترضان و نیروهای امنیتی کشته شدند. این تظاهرات یکی از مرگبارترین تظاهرات در سال های اخیر به شمار می آید.

به گزارش خبرنگاران، معترضان خواهان کار، خاتمه فساد اداری و بهبود خدمات عمومی هستند. در جریان این اعتراضات هزاران نفر نیز مجروح شده اند. سازمان ملل نیز خواهان خاتمه دادن به این ناآرامی ها شده است.

رویترز در متنی در قالب پرسش و پاسخ، به مهمترین نکات درباره اعتراضات عراق پرداخته است.

معترضان عراق به فقدان شغل، فساد اداری و نبود خدماتی مانند برق اعتراض دارند/ عکس: رویترز

چرا مردم اعتراض می نمایند؟

دو سال پس از شکست داعش بیش از 40 میلیون نفر از مردم عراق با وجود ثروت نفتی در کشورشان در شرایط بدتری زندگی می نمایند.

امنیت در این کشور بهتر از سال های قبل است اما زیرساخت های ویران شده کشور هنوز ترمیم نشده است و شغل وجود ندارد. جوانان مستقیما مقامات فاسد را مقصر می دانند و آنها را نماینده رسمی خود نمی دانند.

چرا شرایط تا این حد بد است؟

پس از دهه ها جنگ علیه همسایگان، تحریم های سازمان ملل، دو تهاجم آمریکا، اشغال خارجی، جنگ داخلی فرقه ای، شکست داعش در سال 2017 خاتمه عراق در شرایط بهتری قرار گرفته است. عراق پس از سال های 1970 در صلح و تجارت آزاد واقع شده است. میزان فراوری نفت نیز در در این مقطع رکورددار است.

اما زیرساخت های عراق تضعیف شده و رو به زوال است. شهرهای تخریب شده از جنگ های عراق در حال بازسازی است و گروه های مسلح همچنان در خیابان ها قدرت دارند.

فرهنگ فساد از دوره دیکتاتوری صدام حسین ادامه یافته و تحت حاکمیت احزاب سیاسی و فرقه ای واقع شده است که پس از سقوط وی ظهور پیدا نموده است.

اعتراضات از کجا جرقه زد؟ چه کسی این اعتراضات را سازماندهی می نماید؟

به نظر می رسد این اعتراضات از سوی گروه سیاسی خاصی سازمان دهی نشده باشد اما فراخوان برای پیوستن به تظاهرات در شبکه های اجتماعی سرعت گرفت و گستره این اعتراضات را افزایش داد. ظهور این اعتراضات نیروهای امنیتی عراق را غافلگیر نموده است.

کافی نبودن خدمات دولتی و فقدان شغل دلیل اصلی خشم عمومی عنوان شده است. مجموعه اقدامات سیاسی دولت به ویژه عزل یک افسر نظامی محبوب دوره جنگ از دیگر دلایل عصبانیت مردم عنوان شده است. بعضی از معترضان نسبت به عزل این فرمانده محبوب سخن گفته اند.

آیا تظاهرات عمومی و گسترده در عراق یک اتفاق نادر است؟

در ماه سپتامبر سال گذشته اعتراضات گسترده ای در جنوب بصره رخ داد. در این اعتراضات بیش از 30 نفر کشته شدند.

از آن موقع تا کنون، اعتراضات پراکنده ای -نه در مقیاس تظاهرات هفته گذشته- علیه دولت انجام شده است. تظاهرات هفته گذشته نخستین اعتراض گسترده علیه دولت نخست وزیر عادل عبدل مهدی است که در اکتبر سال گذشته دولت را در دست گرفت.

آیا تظاهرات گسترده خواهد شد؟ چه ریسک هایی دارد؟

این موضوع به نحوه عملکرد دولت و سرویس های امنیتی عراق بستگی دارد. کشته شدگان این اعتراضات که تا کنون بیش از 80 نفر گزارش شده اند عصبانیت معترضان را افزایش داده است اما سرکوب شدید معترضان نیز می تواند موجب ترس و ماندن آنها در خانه شود.

درگیری قبیله ای یا جناحی باعث وخامت این درگیری ها می شود. در این هفته درگیری های مسلحانه بین پلیس و مردان ناشناس در شهرهای جنوبی شروع شده است.

آیا دولت عراق با خواسته های معترضین موافقت خواهد نمود؟

دولت وعده فرصت های شغلی بیشتر و بهتری به عراقی ها داده است.

در این هفته عادل مهدی نخست وزیر عراق وعده شغل به فارغ التحصیلان را داد و از وزارت نفت و دیگر ارگان های دولتی خواست سهمیه 50 درصدی برای کار نیروهای بومی با شرکت های خارجی را لحاظ نمایند.

دولت قبلی نیز در سال گذشته وعده های مشابهی را در مورد خدمات بهداشتی و برق داد.

آیا ناآرامی ها فرقه ای و قومی است؟

خیر. اکثر عراقی ها به دلیل تجربه های تند و افراطی قبل، از درگیری فرقه ای اجتناب می نمایند. اگرچه هنوز تنش فرقه ای در این کشور وجود دارد. این تظاهرات، بیشتر به وخیم تر شدن اوضاع مالی و زندگی در بغداد و بخش های جنوبی عراق برمی شود. این بخش بیشتر مناطق زندگی مسلمان شیعه در این کشور محسوب می شود. در حال حاضر، خشم مردم متوجه بخش های سیاسی عراق است نه قوم و فرقه های مختلف.

این تظاهرات برای دولت چه معنایی دارد؟

از آنجایی که هیچ حزب یا گروهی در این تظاهرات درگیر نیستند دولت تمام کوشش خود را برای کنترل معترضان انجام خواهد داد.

اگر تظاهرات گسترش یابد معین نیست دولت چه گزینه هایی را رو کند. در حال حاضر هیچ صحبتی از استعفا یا اصلاحات نیز به میان نیامده است.